ناصرالدین‌شاه دو سفر به خراسان داشته که سفر نخست وی در سال 1284ق بوده و شرح آن به انشاء و تحریر علی‌نقی حکیم‌الممالک، با عنوان روزنامه حکیم‌الممالک منتشر شده است. سفر دوم ناصرالدین‌شاه به خراسان از 5 شعبان تا 28 ذیحجّه سال 1300ق به طول انجامیده و شرح آن را خود ناصرالدین‌شاه نگاشته است. این سفرنامه نخستین بار به صورت چاپ سنگی در سال 1306ق منتشر شده است. سپس در سال 1354 شمسی از سوی انتشارات فرهنگ زمین با عنوان «سفرنامه خراسان نوشته ناصرالدین‌شاه»، و در سال 1388 نیز با عنوان «سفرنامه خراسان به قلم ناصرالدین‌شاه» از سوی انتشارات میر دشتی منتشر شده است. 1

بنگرید: فاطمه قاضیها، «سفرنامه‌ها و خاطرات ناصرالدین‌شاه قاجار در داخل کشور»، وبلاگ قاجاریه در سایت کاتبان.

چاپ سنگی (نخست) سفرنامه خراسان اثر ناصرالدین‌شاه، که نسخه‌ای از آن در کتابخانه امیرالمؤمنین نجف نگهداری می‌شود، در 227 صفحه به قطع رحلی منتشر شده است. متن سفرنامه به خط نستعلیق خوش نوشته شده و همه صفحات آن مجدول به زر و شنگرف و آبی است. دو صفحه آغازین کتاب دارای دو سرلوح زیبا با نقوش گل و بوته و زمینه زر و لاجورد است. متن کتاب از صفحه دوم آغاز می‌شود؛ اما صفحه اول شامل مقدمه‌ای کوتاهی درباره این سفرنامه است. بر اساس این مقدمه، ناصرالدین‌شاه، سفرنامه‌اش به خراسان در سال 1300ق را به قلم خود نگاشته است و محمدحسن خان اعتمادالسلطنه، آن را در سال 1306ق در دارالطباعه خاصّه دولتی طبع نموده است. در صفحه پیش از صفحات آغازین نیز تمثال ناصرالدین‌شاه منتشر شده است.
مسیر ناصرالدین‌شاه برای رسیدن به مشهد، با عبور از شهرهایی از جمله دماوند، فیروزکوه، سمنان، دامغان، بسطام، تیلاوُر، جاجرم، بجنورد، شیروان، قوچان و رادکان بوده است. مسیر بازگشت وی نیز از شهرهای نیشابور، سبزوار، مزینان، میامی، شاهرود، دامغان، سمنان، و ایوانکی بوده است. ناصرالدین در این سفرنامه، افزون بر ارائه اطلاعات جغرافیایی و بیان مسافت‌ها، مشاهدات خود را نیز درباره بافت شهری و ساختمان‌ها و بافت طبیعی مناطق محل عبور و توقف خود، و نیز اسامی شخصیت‌هایی که به حضور و استقبال وی آمده‌اند. ارائه داده است.
در لابه‌لای صفحات کتاب، طرح‌ها و نقاشی‌هایی از برخی عمارت‌ها و اماکن تاریخی و مناظر میان راه الصاق و منتشر شده که فهرست موضوعات آنها به شرح زیر است: دورنمای یک طرف از قصبه دماوند؛ دورنمای قصبه و باغات فیروزکوه؛ اردوی کیوان شکوه در سرخه ده؛ دورنمای اردوی نظامی و سراپرده و اردوی همایونی در تیلاور؛ قدری از اردوی همایونی و اردوی نظامی در بجنورد؛ عمارت و باغ سهام‌الدوله محلّ جلوس موکب مسعود همایونی در بجنورد؛ سرداب عمارت سهام‌الدوله در بجنورد؛ حیاط و حوض و حوضخانه سهام‌الدوله در بجنورد؛ دورنمای عمارت سهام‌الدوله حاکم بجنورد؛ پوش همایونی در باغ شجاع‌الدوله در قوچان؛ حیاط دیوانخانه امیر حسینخان شجاع‌الدوله در قوچان؛ صحن جدید و نقّاره‌خانه؛ شهر سبزوار از سمت شمال؛ سمت شرقی مسجد سمنان؛ ایوان و صحن مسجد سمنان.