مقالات بهمن ۱۳۹۶
بنا بر توافق با استاد ارجمند آقای ابوالفضل حافظیان، مقرّر شد که از این پس، برخی از یافته‌ها و نکته‌های قابل توجهی را که در جستجوهایم در منابع تاریخی و متون میراث اسلامی با آن روبه‌رو می‌شوم و امکان و فرصت انتشار بسیاری از آنها به صورت مقاله‌های طولانی و مستقل وجود ندارد، در قالب یادداشت‌های نسبتاً کوتاهی در ضمن سلسله مقالاتی با عنوان «نویافته‌هایی از تاریخ...
جمعه ۲۷ بهمن ۱۳۹۶ ساعت ۱۰:۳۱
تولید آثار علمی و پژوهشی در عربستان سعودی، در دو دهه اخیر شتاب قابل توجهی داشته که حاصل آن چاپ و انتشار کتاب‌های فراوانی به ویژه در موضوعات مختلفِ علوم دینی و تاریخ و میراث اسلامی بوده است. از جمله مؤسسات پژوهشی فعال و مشهور عربستان سعودی، مرکز بحوث ودراسات المدینة المنورة است که در زمینه مدینه‌شناسی در ابعاد مختلف آن فعالیت می‌کند. این مؤسسه در سال 1418ق از سوی...
پنجشنبه ۲۶ بهمن ۱۳۹۶ ساعت ۱۱:۲۷
همان‌گونه که پیش از این در مقاله «شواهد انتشار تشیع در اردن و فلسطین تا سده ششم هجری»، اشاره کرده‌ام، شواهد تاریخی نشان از گسترش تشیّع در شهر طبریه واقع در شمال فلسطین کنونی (که در گذشته قصبه جُند اردن بوده) تا پیش از سده ششم هجری داشته است. مهم‌ترین این شواهد آن است که در دو منبع جغرافیایی مهم از سده چهارم و پنجم، یکی احسن التقاسیمِ مقدسی، نگاشته در 375ق (ص179)، و...
دوشنبه ۱۶ بهمن ۱۳۹۶ ساعت ۱۰:۴۴
ابن شهرآشوب در مناقب خود، بخشی از قصیده‌ای از «ابن مقلّد شیزری یا شرف‌الدوله» و بخشی از قصیده دیگری از «شرف‌الدوله» را در مدح اهل بیت (ع) نقل کرده است که مؤلفین شیعه در سراینده قصیده اول با یکدیگر اختلاف داشته و آن را به شخصیت‌های متعددی از جمله اسامة بن منقذ، جدّ وی سدیدالملک علی بن مقلّد، شرف‌الدوله اسماعیل پسر عموی اسامه، و امیر شرف‌الدوله شیرویه دیلمی...
يكشنبه ۸ بهمن ۱۳۹۶ ساعت ۷:۵۳
اخبار الزینبات رساله‌ای است منسوب به یحیی بن حسن علوی عقیقی (درگذشته 277ق) که موضوع آن، گزارش‌های تاریخی مربوط به شماری از زنان موسوم به زینب در سده اول و دوم هجری، همچون زینب دختر رسول خدا (ص) و زینب دختر امیر مؤمنان (ع) و زینب‌های دیگر است. این رساله را برای نخستین بار، نویسنده‌ای مصری به نام حسن محمد قاسم، در ضمن کتابی که درباره حضرت زینب نگاشته، در نیمه اول سده...
چهارشنبه ۴ بهمن ۱۳۹۶ ساعت ۱۱:۲۸
بنده دانشجوی کارشناسی ارشد تاریخ و تمدن هستم برای پایان نامه در حال مطالعه شناسنامه امامزاده های قزوین هستم
روی این موضوع ایا کار شده؟ و این که این موضوع اینده شغلی داره؟
ممنون از مساعدت شما
پاسخ:
سلام و درود بر شما. همکار ما آقای محمدمهدی فقیه جلالی (بحرالعلوم) به طور کلی روی امامزاده‌های ایران و از جمله امامزاده‌های قزوین کار کرده‌اند. اما زاویه کار ایشان بیشتر از جنبه نسب‌شناسی و شخصیت‌شناسی مدفونین و صاحبان مزارات هست. با این حال فکر می‌کنم منافاتی نداشته باشد اگر کار به‌روزتری در این زمینه، به ویژه اگر با تأکید بیشتر بر معماری بناها یا با نگاه مردم‌شناسی و جامعه‌شناسی زیارت باشد، انجام شود. در خصوص آینده شغلی متأسفانه قادر به اظهار نظر نیستم.
جلیل یاری هستم. جامعه شناس و پژوهشگر. در حال مطالعه درباره محلات تبریز هستم. در بخش منابع تاریخی نیاز به کمک دارم: لطفا قدیمی ترین کتب تاریخی و جغرافیایی درباره تبریز و حومه را معرفی کنید.
پاسخ:
با سلام و سپاس و آرزوی موفقیت. متأسفانه درباره تبریز مطالعه و تحقیق زیادی نداشته‌ام. اما گمان می‌کنم درباره این شهر تواریخ محلی کهنی تألیف نشده و منابع جغرافیایی کهن نیز آگاهی‌های مفصلی درباره محلات تبریز به دست نداده‌اند. از مهم‌ترین منابع در این زمینه، مزارنگاری‌های تبریز به ویژه روضات الجنان وجنات الجنان حافظ حسین کربلائی و آثاری که بعداً تحت تأثیر آن نگاشته شده‌اند (همچون روضه اطهار محمد امین حشری تبریزی و تاریخ اولاد الاطهار سید محمدرضا طباطبایی و منظر الاولیاء اسرارعلیشاه تبریزی) هستند که حتماً جنابعالی استحضار کافی دارید. اما بی‌تردید منبع اصلی و درجه یک در موضوع پژوهش‌تان، وقفنامه مسجد کبود تبریز است که آقای محمدجواد مشکور قبلاً آن را در مقاله‌ای با عنوان «وقفنامه مظفریه مسجد کبود تبریز» معرفی کرده‌اند. (اینجا: http://yon.ir/jy45w )