مقالات ارديبهشت ۱۳۹۵
چکیده: تواریخ محلی و سال‌شماری حوزه شام و مصر، آگاهی‌های تاریخی فراوانی درباره تاریخ و طرق تصوف در این منطقه در دوره مملوکی به دست می‌دهند. بخشی از این آگاهی‌ها، ابعاد قابل توجهی از حضور و نفوذ طریقت‌های صوفیانه‌ای را که خاستگاه جغرافیایی آنها ایران و خراسان بوده، روشن می‌سازد. در این نوشتار تلاش شده است تا به طور اجمالی، شواهد و گزارش‌های تاریخی متعلق به...
دوشنبه ۳ خرداد ۱۳۹۵ ساعت ۷:۰۱
از میان مشایخِ نخستین طریقت صفویه، دو تن از خویشان شیخ صفی‌الدین در سرزمین شام درگذشته و به خاک سپرده شده‌اند. این دو تن عبارت‌اند از برادر وی صلاح‌الدین رشید، و نوه وی خواجه علی سیاه‌پوش؛ که در این نوشتار، به بررسی موقعیت مزاراتِ‌شان...
سه شنبه ۲۸ ارديبهشت ۱۳۹۵ ساعت ۸:۴۶
درآمد:
به تازگی، کتابی با عنوان «بابا طاهر» تألیف جناب استاد نصرالله پورجوادی منتشر شده است که ایشان در این کتاب و برای نخستین بار، بابا طاهرِ شاعر همدانی (که اغلب با نام بابا طاهر عریان می‌شناسیم) را منطبق با یک شخصیت تاریخی به نام «ابومحمد طاهر بن حسن بن ابراهیم همدانی جَصّاص» دانسته‌اند که از صوفیان بنام همدان در سده پنجم هجری بوده و زندگی‌نامه‌اش در برخی...
دوشنبه ۲۰ ارديبهشت ۱۳۹۵ ساعت ۳:۵۴
در آرشیو موزه بروکلین در نیویورک، مجموعه‌ای حاوی عکس‌های تاریخی ارزشمندی از ایران وجود دارد که عمدتاً متعلق به اواخر دوره قاجار (اواخر سده 19 و اوایل سده 20 میلادی) است. بخش قابل توجهی از این عکس‌ها فاقد عنوان است؛ اما محل تقریبی برخی از آنها با زیرنویس انگلیسی در پایین عکس مشخص شده است. در اینجا ضمن ارائه گلچینی از این عکس‌ها، تلاش کرده‌ایم موضوع شماری از آنها...
جمعه ۱۷ ارديبهشت ۱۳۹۵ ساعت ۳:۰۴
«جرجیس» نزد مسلمانان از پیامبرانی به شمار می‌آید که در دوره فترت (در فاصله زمانی میان حضرت عیسی و پیامبر اسلام) زیسته‌اند. مقایسه داستان زندگی این پیامبر، چنانکه در منابع اسلامی نقل شده، قابل مقایسه با داستان زندگی «سنت جورج» St. George (در عربی: القدّیس جرجس) است که از مهم‌ترین و مشهورترین قدّیسان مسیحیت به شمار می‌آید (در این باره بنگرید به مدخل «جرجیس» در...
چهارشنبه ۱۵ ارديبهشت ۱۳۹۵ ساعت ۱۱:۵۹
در موزه ایالتی هنر در لس‌آنجلس، یک لوح سنگی متعلق به یزد وجود دارد که با کتیبه‌های متعددی به خط کوفی و ثلث تزئین یافته است. شماره ثبت این لوح M.73.7.1 و عرض و ارتفاع آن 45/44 × 3/74 سانتی‌متر است. در این لوح هیچ تاریخی به چشم نمی‌خورد، اما حجّار آن خود را «علی احمد بن ابی‌القاسم خرّاط» معرفی کرده که از آثار وی، نمونه‌های دیگری از لوح مزارها و محراب‌های سنگی متعلق به یزد...
يكشنبه ۵ ارديبهشت ۱۳۹۵ ساعت ۱۰:۰۵
بنده دانشجوی کارشناسی ارشد تاریخ و تمدن هستم برای پایان نامه در حال مطالعه شناسنامه امامزاده های قزوین هستم
روی این موضوع ایا کار شده؟ و این که این موضوع اینده شغلی داره؟
ممنون از مساعدت شما
پاسخ:
سلام و درود بر شما. همکار ما آقای محمدمهدی فقیه جلالی (بحرالعلوم) به طور کلی روی امامزاده‌های ایران و از جمله امامزاده‌های قزوین کار کرده‌اند. اما زاویه کار ایشان بیشتر از جنبه نسب‌شناسی و شخصیت‌شناسی مدفونین و صاحبان مزارات هست. با این حال فکر می‌کنم منافاتی نداشته باشد اگر کار به‌روزتری در این زمینه، به ویژه اگر با تأکید بیشتر بر معماری بناها یا با نگاه مردم‌شناسی و جامعه‌شناسی زیارت باشد، انجام شود. در خصوص آینده شغلی متأسفانه قادر به اظهار نظر نیستم.
جلیل یاری هستم. جامعه شناس و پژوهشگر. در حال مطالعه درباره محلات تبریز هستم. در بخش منابع تاریخی نیاز به کمک دارم: لطفا قدیمی ترین کتب تاریخی و جغرافیایی درباره تبریز و حومه را معرفی کنید.
پاسخ:
با سلام و سپاس و آرزوی موفقیت. متأسفانه درباره تبریز مطالعه و تحقیق زیادی نداشته‌ام. اما گمان می‌کنم درباره این شهر تواریخ محلی کهنی تألیف نشده و منابع جغرافیایی کهن نیز آگاهی‌های مفصلی درباره محلات تبریز به دست نداده‌اند. از مهم‌ترین منابع در این زمینه، مزارنگاری‌های تبریز به ویژه روضات الجنان وجنات الجنان حافظ حسین کربلائی و آثاری که بعداً تحت تأثیر آن نگاشته شده‌اند (همچون روضه اطهار محمد امین حشری تبریزی و تاریخ اولاد الاطهار سید محمدرضا طباطبایی و منظر الاولیاء اسرارعلیشاه تبریزی) هستند که حتماً جنابعالی استحضار کافی دارید. اما بی‌تردید منبع اصلی و درجه یک در موضوع پژوهش‌تان، وقفنامه مسجد کبود تبریز است که آقای محمدجواد مشکور قبلاً آن را در مقاله‌ای با عنوان «وقفنامه مظفریه مسجد کبود تبریز» معرفی کرده‌اند. (اینجا: http://yon.ir/jy45w )