در موزه ایالتی هنر در لس‌آنجلس، یک لوح سنگی متعلق به یزد وجود دارد که با کتیبه‌های متعددی به خط کوفی و ثلث تزئین یافته است. شماره ثبت این لوح M.73.7.1 و عرض و ارتفاع آن 45/44 × 3/74 سانتی‌متر است. در این لوح هیچ تاریخی به چشم نمی‌خورد، اما حجّار آن خود را «علی احمد بن ابی‌القاسم خرّاط» معرفی کرده که از آثار وی، نمونه‌های دیگری از لوح مزارها و محراب‌های سنگی متعلق به یزد را سراغ داریم. به عنوان مثال می‌توان به لوح مزار موجود در موزه هنر هاروارد اشاره کرد که حاوی تاریخ 511ق است. بدین ترتیب می‌توان قدمت این محراب را از دهه‌های آغازین سده ششم هجری تعیین کرد.
لوح محراب موزه هنر لس‌آنجلس دارای دو کتیبه کوفی در حاشیه اول و دوم، کتیبه به خط ثلث درون پیشانی و کتیبه‌ای کوفی در حاشیه آن، کتیبه‌ای به خط ثلث در حاشیه سوم (حاشیه طرح محرابی) و کتیبه ثلث دیگری درون طرح محرابی، و نیز کتیبه‌ای کوفی در پایین لوح است. به‌جز کتیبه زیرین که حاوی نام حجّار است، سایر کتیبه‌ها حاوی آیات قرآن و نیز برخی عبارات دینی است که محراب بودن این لوح را می‌رساند. متن این کتیبه‌ها چنانکه نگارنده این سطور بازخوانی کرده، به شرح زیر است:
کتیبه حاشیه اول: «بسم الله الرحمن الرحیم. الا إن اولیاء الله لا خوفٌ علیهم ولا هم یحزنون * الذین آمنوا وکانوا یتّقون * لهم البشری فی الحیوة الدنیا وفی الآخرة لا تبدیل لکلمات الله ذلک هو الفوز العظیم * صدق» (یونس، 62-64)
کتیبه حاشیه دوم: «بسم الله الرحمن الرحیم. یبشّرهم ربّهم برحمة منه ورضوان وجنّات لهم فیها نعیمٌ مقیمٌ * خالدین فیها ابداً ان الله عنده اجرٌ عظیم * حسبنا الله ونعم الوکیل نعم المولی» (توبه، 21-22)
کتیبه حاشیه پیشانی: «بسم الله الرحمن الرحیم * قل هو الله احد * الله الصمد * لم یلد ولم یولد * ولم یکن له کفواً احد.» (سوره توحید)
کتیبه درون پیشانی: «لا اله الا الله محمد رسول الله»
کتیبه حاشیه طرح محرابی: «بسم الله الرحمن الرحیم. شهد الله أنه لا اله هو والملائکة وأولوا العلم قائماً بالقسط لا اله الا [هو العزیز] الحکیم * ان الدین عند» [الله الإسلام ...] (آل عمران، 18-19. از آیه 19 تنها سه کلمه نخست آن حجاری شده)
کتیبه درون طرح محرابی: «الله اکبر. اقم الصلاة لدلوک الشمس الی غسق اللیل وقرآن الفجر أن قرآن الفجر کان مشهوداً * ومن اللیل فتهجّد به نافلةً لک عسی أن یبعثک ربّک مقاماً محموداً * صدق الله» (اسراء، 78-79)
کتیبه پایین: «عمل علی احمد بن ابی القسم الخرّاط»
لوح محراب موزه هنر لس‌آنجلس دارای دو کتیبه کوفی در حاشیه اول و دوم، کتیبه به خط ثلث درون پیشانی و کتیبه‌ای کوفی در حاشیه آن، کتیبه‌ای به خط ثلث در حاشیه سوم (حاشیه طرح محرابی) و کتیبه ثلث دیگری درون طرح محرابی، و نیز کتیبه‌ای کوفی در پایین لوح است. به‌جز کتیبه زیرین که حاوی نام حجّار است، سایر کتیبه‌ها حاوی آیات قرآن و نیز برخی عبارات دینی است که محراب بودن این لوح را می‌رساند. متن این کتیبه‌ها چنانکه نگارنده این سطور بازخوانی کرده، به شرح زیر است:
کتیبه حاشیه اول: «بسم الله الرحمن الرحیم. الا إن اولیاء الله لا خوفٌ علیهم ولا هم یحزنون * الذین آمنوا وکانوا یتّقون * لهم البشری فی الحیوة الدنیا وفی الآخرة لا تبدیل لکلمات الله ذلک هو الفوز العظیم * صدق» (یونس، 62-64)
کتیبه حاشیه دوم: «بسم الله الرحمن الرحیم. یبشّرهم ربّهم برحمة منه ورضوان وجنّات لهم فیها نعیمٌ مقیمٌ * خالدین فیها ابداً ان الله عنده اجرٌ عظیم * حسبنا الله ونعم الوکیل نعم المولی» (توبه، 21-22)
کتیبه حاشیه پیشانی: «بسم الله الرحمن الرحیم * قل هو الله احد * الله الصمد * لم یلد ولم یولد * ولم یکن له کفواً احد.» (سوره توحید)
کتیبه درون پیشانی: «لا اله الا الله محمد رسول الله»
کتیبه حاشیه طرح محرابی: «بسم الله الرحمن الرحیم. شهد الله أنه لا اله هو والملائکة وأولوا العلم قائماً بالقسط لا اله الا [هو العزیز] الحکیم * ان الدین عند» [الله الإسلام ...] (آل عمران، 18-19. از آیه 19 تنها سه کلمه نخست آن حجاری شده)
کتیبه درون طرح محرابی: «الله اکبر. اقم الصلاة لدلوک الشمس الی غسق اللیل وقرآن الفجر أن قرآن الفجر کان مشهوداً * ومن اللیل فتهجّد به نافلةً لک عسی أن یبعثک ربّک مقاماً محموداً * صدق الله» (اسراء، 78-79)
کتیبه پایین: «عمل علی احمد بن ابی القسم الخرّاط»
يكشنبه ۵ ارديبهشت ۱۳۹۵ ساعت ۱۰:۰۵
نمایش ایمیل به مخاطبین
نمایش نظر در سایت
۲) از انتشار نظراتی که فاقد محتوا بوده و صرفا انعکاس واکنشهای احساسی باشد جلوگیری خواهد شد .
۳) لطفا جهت بوجود نیامدن مسائل حقوقی از نوشتن نام مسئولین و شخصیت ها تحت هر شرایطی خودداری نمائید .
۴) لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید .